APEL

Krajowego Zarządu PZD

z dnia 22 czerwca 2021 r.

do organów ROD i działkowców

w sprawie projektu nowelizacji z dnia 7.06.2021 r.

ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

W chwili obecnej panuje trudna sytuacja związana z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Aktualne zasady związane z wywozem śmieci z terenów ROD powodują wiele problemów, zwłaszcza generują wysokie opłaty za wywóz odpadów. Projektowane zmiany w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach mogą jeszcze pogorszyć sytuację „śmieciową” w ROD. W szczególności, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiada kolejną podwyżkę maksymalnych stawek opłat za śmieci z 61,40 zł na 457,36 zł za pojemnik 1100 litrów (w 2021 r.)

PZD aktywnie zabezpiecza interesy ROD i działkowców w tej sprawie. Na bieżąco monitoruje otoczenie prawne, sytuację w ogrodach, dokonuje ocen i zgłasza kolejne propozycje do nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Uważa bowiem, że aktualne zasady i projektowane zmiany w gospodarowaniu odpadami komunalnymi na terenie ROD są krzywdzące i niesprawiedliwe dla ogrodów. W szczególności niezrozumiałe jest odmienne potraktowanie ROD i jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Działkowcy mimo, że zagospodarowują odpady zielone w kompostownikach ogrodowych muszą płacić opłatę za śmieci w pełnej wysokości. Zaś właściciele jednorodzinnych budynków mieszkalnych w związku z kompostowaniem bioodpadów zwolnieni są z części opłaty za wywóz śmieci. Brak możliwości skorzystania przez ROD z ww. zwolnienia, jak również rażąco wysokie opłaty za wywóz śmieci powodują, że w chwili obecnej obciążenia związane z ww. opłatą przekraczają możliwości finansowe działkowców, zwłaszcza seniorów i młodych małżeństw z dziećmi. Natomiast dalsze nakładanie na ROD coraz wyższych opłat za śmieci grozi paraliżem finansowym i poważnymi utrudnieniami w funkcjonowaniu ogrodów działkowych.

Dlatego też, Krajowy Zarząd PZD stoi na stanowisku, że w tej sprawie powinny wypowiedzieć się zarządy ROD, komisje rewizyjne ROD oraz działkowcy – kierując informacje, uwagi i propozycje bezpośrednio do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, które obecnie pracuje nad nowelizacją z dnia 7.06.2021 r. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Ponadto, w dobrze pojętym interesie ROD i działkowców leży kwestia zmniejszenia ilości opadów komunalnych powstających na terenie ROD. Odnosi się to do wszystkich rodzajów odpadów powstających na terenie ogrodów, a zwłaszcza bioodpadów takich jak: trawa i gałęzie drzew. W tym względzie bardzo ważne jest odpowiednie wykorzystywanie kompostowników, w które musi być wyposażona każda działka w ROD. Wszystkie odpady zielone, które można ponownie wykorzystać powinny być przerabiane na kompost. To samo dotyczy gałęzi drzew, które po zrębkowaniu idealnie nadają się np. jako ściółka pod rabaty lub element ozdobny. Z uwagi na powyższe, zarządy ROD powinny podejmować działania na rzecz wyposażania ROD w rębaki, aby można było przerabiać zwłaszcza grube gałęzie drzew na zrębki, które mogłyby wracać na działkę jako materiał okrywowy.

Krajowy Zarząd PZD przypomina, że rodzinne ogrody działkowe mają wiele celów, również społecznych. Mają również charakter wspólnoty, w której ważną rzeczą jest przestrzeganie zasad współżycia społecznego przez działkowców. W zakresie śmieci, powinno to objawiać się poprzez oszczędne gospodarowanie odpadami komunalnymi, a w szczególności: wyposażanie działki w ROD w kompostownik, racjonalne wytwarzanie odpadów oraz stosowanie się do zasad związanych z prawidłową segregacją śmieci. Z przestrzeganiem przez działkowców zasad związanych ze współżyciem społecznym jest duży problem. Świadczą o tym liczne wystąpienia kierowane do jednostki krajowej (ale i do Okręgów), jak również artykuły w mediach, których z roku na rok jest coraz więcej. Wszystkie struktury PZD wspierają ROD i działkowców w poprawie sytuacji „śmieciowej” w ogrodach. Działania te nie przyniosą jednak oczekiwanego rezultatu, bez odpowiedniej postawy i zaangażowania się ze strony działkowców, od których zależy, na jakich zasadach będzie odbywać się wywóz śmieci z ROD i ile będzie kosztował.

Ponownie podkreślamy, że obecna sytuacja „śmieciowa” w ROD jest bardzo poważna i niebezpieczna. Występuje realne zagrożenie związane z masowymi i horrendalnymi podwyżkami opłat za wywóz śmieci z terenów ROD (zarówno w prywatnym, jak i gminnym systemie gospodarowania odpadami komunalnymi), jak również zamiarem wprowadzenia przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska w projekcie nowelizacji ustawy „śmieciowej” innych niekorzystnych zmian dla ROD.

Zatem apelujemy do zarządów ROD, komisji rewizyjnych ROD oraz działkowców o bezpośrednie włączenie się w proces legislacyjny dotyczący zmian w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ale również o bardziej przemyślane, z poszanowaniem innych działkowców gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie ogrodów.

Pamiętajmy, że ROD to dobro wspólne wszystkich działkowców. I tylko od nas tak naprawdę zależy, jak ROD będą funkcjonowały, wyglądały i rozwijały się.

Krajowy Zarząd

Polskiego Związku Działkowców

 Warszawa, dnia 22 czerwca 2021 r.

KOMUNIKAT

Krajowego Zarządu Polskiego Związku Działkowców

z dnia 14 czerwca 2021 r.

w sprawie przywrócenia możliwości odbywania

walnych zebrań (konferencji delegatów) ROD w obowiązującym reżimie sanitarnym

         W związku z kolejną liberalizacją obostrzeń związanych z obowiązującym stanem epidemii, Krajowy Zarząd PZD rozpatrywał kwestię przywrócenia możliwości zwoływania i organizacji walnych zebrań (konferencji delegatów) w ROD. W wyniku przeprowadzonej analizy prawnej oraz kompleksowym omówieniu tego zagadnienia, Krajowy Zarząd PZD uznał, że w świetle aktualnych restrykcji istnieje możliwość odbywania walnych zebrań (konferencji delegatów) w ROD pod warunkiem ścisłego przestrzegania obowiązującego reżimu sanitarnego.

      Powyższa konstatacja wynika z ostatnich nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. W ramach tych nowelizacji zmodyfikowano m. in. § 26 ust. 15 pkt 3, który dopuszcza  organizację imprez i spotkań do 150 osób, odbywających się na otwartym powietrzu. Jednocześnie uznano, że do liczby osób, o której mowa w tym przepisie, nie wlicza się osób zaszczepionych przeciwko COVID-19 (§ 26 ust. 16 rozporządzenia). Tak więc limit 150 osób dotyczy tylko osób, które nie zostały zaszczepione. 

      Z powyższych regulacji wynika zatem, że obecnie istnieje nie tylko prawna, ale również faktyczna możliwość organizacji walnych zebrań (konferencji delegatów) w wielu ROD. Jednakże ta możliwość obwarowana jest szeregiem istotnych warunków i ograniczeń, które należy przestrzegać i uwzględniać w procesie organizacji i przeprowadzania walnych zebrań (konferencji delegatów).

      Po pierwsze, taka możliwość formalnie obowiązuje do 31 sierpnia 2021 r.  W efekcie tak poszerzony przedział czasowy pozwala zasadniczo na organizację WZ/KD w taki sposób, aby odbyły się nie tylko zgodnie z obowiązującymi restrykcjami, ale również z poszanowaniem stosownych wymogów statutowych.  

      Po drugie, dopuszczono możliwość zebrań jedynie na otwartym powietrzu. A zatem wykluczono możliwość odbywania tego rodzaju spotkań (zebrań) w zamkniętych pomieszczeniach. Wprawdzie inny przepis zezwala na odbywanie w lokalach spotkań lub zebrań służbowych i zawodowych, jednak WZ/KD prawdopodobnie nie zaliczają się do tego typu kategorii. W celu wyjaśnienia tej wątpliwości Krajowy Zarząd wystąpił o wyjaśnienie do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Do czasu otrzymania jednoznacznego stanowiska w tej kwestii należy przyjąć, że WZ/KD mogą odbywać się jedynie na otwartym powietrzu.

      Po trzecie, obowiązuje 150-osobowy limit uczestników przedmiotowych zebrań. Chodzi w tym przypadku o faktycznych uczestników, a nie o liczbę potencjalnych osób biorących udział w WZ/KD. Każdy członek PZD ma statutowe prawo uczestniczyć w WZ. Istnieje więc konieczność zaproszenia wszystkich uprawnionych członków. Powyższy limit odnosi się zaś do niezaszczepionych członków, którzy przybyli na zebranie. Jeżeli więc ten limit zostałby przekroczony, to WZ/KD nie mogłoby dojść do skutku, gdyż byłoby zebraniem odbywającym się w sposób sprzeczny z przepisami powszechnie obowiązującymi, a więc – w sensie statutowym – byłoby nieważne. W takim przypadku organizator zebrania (zarząd ROD) powinien niezwłocznie odstąpić od przeprowadzenia WZ/KD i nakazać zebranym rozejście się.

      Istotnym złagodzeniem powyższej restrykcji jest nieuwzględnianie osób zaszczepionych w kontekście 150-osobowego limitu. Rozporządzenie zdefiniowało pojęcie "osób zaszczepionych przeciwko COVID-19" jako osoby, którym wystawiono zaświadczenie o wykonaniu szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 szczepionką, która została dopuszczona do obrotu w Unii Europejskiej (§ 3 ust. 2 pkt 14 rozporządzenia). Decydujące znaczenie w tym zakresie ma więc posiadanie powyższego zaświadczenia przez uprawnionego członka Związku. Oznacza to, że organizator WZ/KD musi odpowiednio identyfikować te osoby poprzez ich legitymowanie zaświadczeniem o wykonaniu szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19. Przeprowadzenie takich czynności w warunkach ROD może spowodować rozmaite wątpliwości i trudności nie tylko organizacyjne, ale również prawne, zwłaszcza w kontekście wymogów ochrony danych osobowych. Informacja o zaszczepieniu ma bowiem charakter wrażliwy, gdyż dotyczy kwestii zdrowotnych. Nie można więc żądać przedstawienia takiego zaświadczenia. Przekazane informacji o szczepieniu musi być zatem w pełni dobrowolne i to zainteresowany członek ma prawo podjęcia decyzji w zakresie informowania lub nie, o szczepieniu. W konsekwencji nieprzedstawienie przedmiotowego zaświadczenia – niezależnie od przyczyn – rodzi konieczność zaliczenia danej osoby do 150-osobowego limitu. Z kolei przedstawienie zaświadczenia obliguje organizatora WZ/KD jedynie do odnotowania tego faktu poprzez stosowną adnotację i pozwala nie uwzględnić danej osoby do powyższego limitu.

      Powyższe ograniczenia i zasady wynikają wprost z przepisów rozporządzenia. Jednak ze względu na zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom zaleca się w ramach organizacji WZ/KD stosowanie dodatkowych środków ostrożności. Chodzi zwłaszcza o zakrywanie przez osobę uczestniczącą ust i nosa, a także zachowanie pewnego dystansu pomiędzy uczestnikami. Jednocześnie z uwagi na warunki odbywania WZ/KD należałoby je przeprowadzać w sposób maksymalnie sprawny i ograniczać te zebrania do spraw najistotniejszych, aby ich niepotrzebnie nie przedłużać. Te kwestie nie zostały wprost unormowane wobec omawianych zebrań, jednak wydają się w pełni zasadne w aktualnej sytuacji.

      Jednocześnie Krajowy Zarząd PZD podkreśla, że – niezależnie od powyższych restrykcji – istnieje bezwzględny obowiązek organizowania i przeprowadzenia WZ/KD zgodnie z zasadami wynikającymi ze Statutu PZD. Jakiekolwiek zebranie sprzeczne z tymi zasadami jest bowiem narażone na stwierdzenie nieważności. Przedstawione obostrzenia nie mogą być pretekstem do naruszania podstawowych zasad statutowych dotyczących WZ/KD. Z tego względu zarządy ROD powinny szczególnie bacznie przestrzegać tych zasad już na etapie organizacji WZ/KD. Dotyczy to w szczególności kwestii zaproszeń, opracowania projektów dokumentów oraz wykładania materiałów sprawozdawczych. W tym celu zaleca się skorzystanie z wytycznych dla zarządów i komisji rewizyjnych ROD określających zasady odbywania walnych zebrań sprawozdawczych w ROD w roku 2021 oraz wzorów druków do przeprowadzania tych zebrań.

      W związku z powyższym Krajowy Zarząd PZD zobowiązuje wszystkie okręgowe zarządy do udzielenia wszelkiej niezbędnej pomocy tym zarządom ROD, które planują zorganizować WZ/KD w najbliższym czasie. Chodzi o takie ukierunkowanie działań zarządów, aby przeprowadzane WZ/KD były zgodne z powszechnymi restrykcjami, a także spełniały zasadnicze wymogi statutowe.

      Ze swojej strony Krajowy Zarząd PZD zapewnia, że będzie w dalszym ciągu monitorował sytuację prawną i zabiegał o taką zmianę przepisów, które umożliwią jak największej liczbie ROD przeprowadzenie walnych zebrań (konferencji delegatów) w celu podjęcia przez działkowców najważniejszych decyzji dotyczących funkcjonowania tysięcy polskich rodzinnych ogrodów działkowych.

KRAJOWY ZARZĄD PZD